
80 jaar bevrijding
De Tweede Wereldoorlog in Nederland
In 2025 is het precies 80 jaar geleden dat Nederland werd bevrijd van de Duitse bezetting. Overal in het land wordt deze bijzondere mijlpaal herdacht en gevierd. We staan stil bij de jaren van onderdrukking, bij moed en verzet, en bij de vrijheid die sindsdien niet vanzelfsprekend is gebleken.
Tussen 1940 en 1945 leefden miljoenen Nederlanders in angst, onzekerheid en beperking. Huizen werden doorzocht, mensen doken onder, verzetsgroepen ontstonden en velen verloren dierbaren. De oorlog liet diepe sporen na in het landschap én in de samenleving. De bevrijding, in het voorjaar van 1945, betekende een nieuw begin – en die vrijheid koesteren we tot op de dag van vandaag.
Oorlog op de Waddeneilanden

Op de Waddeneilanden had de oorlog een bijzonder verloop. Door hun strategische ligging waren de eilanden belangrijk voor de Duitse bezetter. Ze werden zwaar bewaakt, voorzien van bunkers en afgesloten van het vasteland. Op Texel vond zelfs na de Duitse capitulatie nog strijd plaats tijdens de Georgische opstand. Vlieland, Terschelling en Ameland maakten deel uit van de Atlantikwall, met talloze bunkers en militaire posten. De bewoners leefden onder strenge controle, vaak in isolatie en met schaarste. Ameland bood onderdak aan onderduikers, waaronder een Joods meisje. Schiermonnikoog, met ruim 600 Duitse soldaten op een kleine gemeenschap, werd pas op 11 juni 1945 bevrijd en was daarmee het laatste stukje bevrijd Nederland.
Bevrijdingsdata per eiland

- Texel – 20 mei 1945
- Terschelling – 30 mei 1945
- Vlieland – 31 mei 1945
- Ameland – 3 juni 1945
- Schiermonnikoog – 11 juni 1945
De Atlantikwall op de Wadden

-
Bunkers op de eilanden
Tijdens de Tweede Wereldoorlog bouwde de Duitse bezetter honderden bunkers op de Waddeneilanden als onderdeel van de Atlantikwall. Texel telde meer dan 500 bunkers, waarvan er nog steeds enkele te bezoeken zijn. Vlieland kreeg drie grote stellingen waarvan Widerstandsnest 12H is gerestaureerd en nu als museum te bezoeken is. Op Terschelling herinneren bunkers in de duinen, het bos en zelfs bij accommodaties aan het militaire verleden, met als centrum de Tigerstelling. Ameland kende meer dan 100 bunkers, vooral bij Hollum, waarvan er enkele zijn opgenomen in wandel- en fietsroutes. Op Schiermonnikoog liggen nog tientallen bunkers verscholen in het duinlandschap rond het bunkerdorp Schlei, waaronder de imposante Wassermannbunker.
Lees meer over:

-
Oorlogs- en bunkermusea
Op elk eiland kun je sporen van de oorlog terugvinden in musea en tentoonstellingen. Het Luchtvaart- & Oorlogsmuseum Texel belicht onder andere de Georgische opstand. Op Vlieland geeft Bunkermuseum Wn 12H een tastbaar beeld van het militaire leven in de duinen. De Tigerstelling op Terschelling biedt met rondleidingen en speurtochten inzicht in de luchtoorlog boven het eiland. Op Ameland is het Bunkermuseum bij Hollum ingericht in een voormalige keukenbunker en vertelt het Maritiem Centrum verhalen van bewoners en bevrijders. Het Bunkermuseum Schlei op Schiermonnikoog toont in een authentieke Seeburgbunker hoe het eiland functioneerde als radarpost. De oorlogsbegraafplaats Vredenhof op Schiermonnikoog is bovendien een indrukwekkende plek van herdenking.
Lees meer over:
80 Jaar bevrijding
De sporen van de oorlog zijn op de Waddeneilanden nog altijd zichtbaar. Maar herinneren is meer dan kijken naar het verleden – het is ook samen stilstaan bij wat vrijheid vandaag betekent. In 2025 is dat precies tachtig jaar geleden. Daarom organiseren de eilanden een reeks bijzondere activiteiten, herdenkingen en culturele programma’s. Van theater en muziek tot excursies en tentoonstellingen: elk eiland brengt zijn eigen verhaal tot leven.
Terschelling en Texel
Ameland

- Bevrijdingsfoto’s op panelen
- Educatieve expositie langs bunkerroute
- Bevrijdingsexpositie en beschilderde helmen
- Fietstocht langs herinneringen uit de Tweede Wereldoorlog
- Fietsexcursie verborgen bunkers
- Ameland Vertelt! – Oorlogsverhalen
- Locatietheater Oorlogstranen op Ameland
- Bevrijdingsoptocht & feest
- Bunkerdag Ameland (rondleidingen, vertellingen, re-enactment)
- Bevrijdingsvuurestafette